لباس کوهنوردی
پوشاک کوهنوردی
.
البته منظور از انعطاف، تغییر پذیری با شرایط کوهنورد است، نه نرمی و لطافت پوشش!
همچنین به علت تغییرات در شرایط فیزیکی، نمیتوان از لباس های تک لایه ضخیم استفاده کرد.
چراکه برای مثال در ابتدای حرکت، بدن سرد است، ولی پس از ۱۵ دقیقه، میزان سوخت و ساز بدن به شدت بالا میرود و کوهنورد نیاز به کم کردن پوشاک در حین حرکت دارد.
اما اگر شما یک لایه ضخیم به تن کرده باشید، نمیتوانید در آن تغییراتی ایجاد کنید.
پس یکی از نکات مهم در پوشاک کوهنوردی لایه لایه بودن یا پوشش چند لایه است.
این گونه پوشش به شما امکان میدهد که به هر میزان توانایی تغییر در پوشاک خود را داشته باشید.
.
سیستم لایه ای پوشاک چیست؟
.
با استفاده از پوشیدن لایه ای لباس میتوانید تأثیر و قابلیت آن را بالا ببرید. این سیستم، با بالا و پائین رفتن حرارت بدن و شرایط جوی کوهستان سازگار است.
هدف سیستم لایه ای این است که با حداقل وزن و حجم لباس، حرارت بدن را در تمام مدت در سطح مطلوبی حفظ کند.
برای نیل به این منظور، اغلب باید تنظیماتی انجام داد.
اکثر کوهنوردان با تجربه، در بیشتر فعالیتهای کوهنوردی خود از سیستمی که از چند لباس مختلف با کیفیت خوب تشکیل شده است، استفاده میکنند.
آنها، ترکیب های مختلفی از این سیستم را در شرایط مختلف و بر حسب نیازهای شخصی به کار میگیرند.
ممکن است لایه اساسی تغییر کند، وسایل عایق کم یا بیشتری استفاده شوند، چیزهای جدیدی مثل لباسهای لایه رویی بوجود بیایند و خریداری شوند.
اما اساس و هسته سیستم لایه ای با گذشت زمان و به بازار آمدن لباس های با تکنولوژی پیشرفته کماکان به همان شکل باقی مانده است.
پایه سیستم لایه ای جهت ورزشهای درون طبیعت، عموماً متکی بر سه نوع لایه است:
لایه اول، برای خشک و تمیز نگاه داشتن بدن در طول فعالیت؛
لایه دوم، برای حفظ گرما و تامین دمای مناسب بدن در طول فعالیت یا به هنگام استراحت در کمپ یا توقفها؛
لایه سوم و بیرونی، جهت محافظت از باد، باران و برف.
.
* توجه :
در برخی از سیستم ها تعداد این لایه ها به ۴ لایه افزایش یافته، که تفاوت آن در تفکیک لایه میانی یا حرارتی به دو لایه مجزای ضد باد و گرمایشی است، که قابلیت انعطاف پذیری بیشتری را بالاخص در فصول سرد سال ایجاد میکند.
.
لایه اول :
.
این پوشاک شامل پیراهن، شلوار، دستکش، کلاه و حتی جوراب میشود.
پوشاک این گروه در تماس مستقیم با بدن و پوست بوده و وظیفه انتقال رطوبت ناشی از تعرق از پوست به بیرون لباس (یا لایه های بعدی) را بر عهده دارند، تا بدن تا جای ممکن خشک بماند.
در مدل های فنی و گران قیمتتر، خاصیت ضد باکتری و ضد میکروبی نیز به این لباس های اضافه شده تا از بروز بیماری، به خصوص بیماریهای پوستی جلوگیری کند.
چراکه ممکن است در یک برنامه صعود به ارتفاعات، امکان استحمام برای کوهنورد در مدت طولانی فراهم نگردد.
از نکات اصلی پوشاک این لایه، جذب بودن یا همان استرچ بودن آنهاست.
ضروری است همه پوشاک این لایه، از کلاه تا دستکش، مانند لباس غواصی جذب بدن شما باشد، تا به شما آزادی عمل و راحتی در کار را بدهد.
همچنین در تماس نزدیکتر با سطح پوست رطوبت بدن را سریعتر گرفته و آن را خشک نگه دارد.
اگر دقت کرده باشید اکثر لباسهای لایه اول کوهنوردی به رنگ مشکی یا رنگی تیره است.
دلیل آن این است که هر چه رنگ لباس تیره تر باشد، خاصیت محافظت از اشعه ماورای بنفش یعنی همان SPF لباس بیشتر می شود و بدن شما بیشتر محافظت خواهد شد.
اگرچه معمولا روی این لایه ما از لایه های دوم و یا سوم نیز استفاده میکنیم.
اما بسیار پیش می آید که در یک برنامه زمستانی به دلیل تابش مستقیم آفتاب روی سطوح پر برف و درخشان، حتی با اندکی فعالیت، روز گرم و پر حرارتی را تجربه میکنیم و تنها چیزی که بر تن داریم لایه اول است؛
در این حالت از آسمان توسط خورشید و از زمین توسط انعکاس اشعه برفها در معرض آسیبهای شدید اشعه ماورای بنفش هستیم.
به خصوص که در ارتفاعات شدت این اشعه نیز به خاطر غلظت کم هوا بیشتر است و اینجاست که رنگ مشکی و خاصیت ضد اشعه بودن لباس ارزش خود را به خوبی نشان می دهد.
پیراهن و شلوار لایه اول، در دو مدل زمستانی و تابستانی تولید میشوند.
در نوع تابستانی که فوق العاده سبک است خاصیت گرمایی در نظر گرفته نشده، بلکه تبادل هوا بیرون و داخل لباس لحاظ شده تا بدن خنک مانده و در یک فعالیت گرم تابستانی کوهنورد دچار گرمازدگی نشود.
پیراهن و شلوار لایه اول زمستانی که غالباً سنگینتر هستند، از نوع پشم مصنوعی بوده که بدن را در حین فعالیت گرم نگه میدارند و تا حدودی نیز در مقابل نفوذ باد مقاوم هستند.
معمولا کارخانه های تولید کننده، نوع تابستانی یا زمستانی آن را در توضیحات مشخص میکنند.
ممکن است بتوانید لایه اول تابستانی را در برنامه یکی دو روزه تا ارتفاع ۴۰۰۰ متری فراموش کنید، اما ضروری است حداقل از دستکش و پیراهن لایه اول را در برنامه زمستانی استفاده کنید، زیرا معمولا بیشترین آسیب در زمستان از این دو ناحیه است.
.
لایه میانی :
.
این پوشاک را بر روی پوشاک لایه اول میپوشند و هدف آن گرم نگه داشتن بدن است؛
از این رو به آن لایه گرمایی ( insulation ) نیز میگویند.
لایه میانی ممکن است یک یا چند لباس از جنس پشم مصنوعی یا پوشاکی از جنس الیاف مصنوعی و یا پر باشد.
پوشاک گرمایی از جنس پشم مصنوعی برای گرم نگه داشتن بدن حین فعالیت در یک روز بسیار سرد یا یک فعالیت بسیار سبک است .
به این معنا که گرم نگه داشتن بدن شما منوط به انجام فعالیت است، آنگاه این لباس گرما را کمتر از دست داده و شما احساس تعادل می کنید.
اما اگر برای دقایقی متوقف شوید، رفته رفته احساس سرما به شما باز می گردد.
از این رو به این پوشاک لایه فعال یا Active layer میگویند، یعنی پوشاک در زمان فعالیت.
از پوشاک جنس الیاف یا پر، جهت حفظ دما و گرم نگه داشتن بدن در زمانی که فعالیتی ندارید، استفاده میشود، مثل توقف های طولانی تر داخل چادر و استراحتگاه.
در واقع عمدتاً هرجا پوشاک به عنوان لایه میانی یا layer Middle دسته بندی شد، منظور همان Active Layer است و هرجا پوشاک به عنوان Insulation بیان شد، منظور پوشاک پر یا الیاف است.
پس این نکته را در نظر داشته باشید، اگر چند دست هم پوشاک میانی پشم مصنوعی بپوشید و در یک شب زمستان داخل چادر بروید.
پس از مدتی حتما با احساس سرمای زیاد مجبور به تحرک می شوید، تا خود را گرم کنید.
اگر قصد شب مانی در یک برنامه زمستانی را داری،د کلید استراحت راحت در چادر به لحاظ پوشاک، استفاده از کت پر و جوراب پر است.
به خصوص هنگام خواب بهترین پوش کفش دوپوش نیز راحتی و گرمای یک جفت جوراب پر را به شما نمی دهد.
.
لایه بیرونی :
.
این لایه آخرین لباسی است که میپوشیم و در معرض فضای آزاد قرار میگیرد.
بنابراین این پوشاک میبایست علاوه بر ضدباد و ضدآب بودن، بتواند رطوبت یا همان بخار آبی که از لایه اول به میانی و سپس به آن رسیده را نیز به بیرون انتقال دهد.
تا با اینکار، چرخه خشک ماندن بدن با چرخه خشک ماندن لباس ها کامل شود.
به عمل انتقال بخار آب از لباس به بیرون اصطلاحاً «تنفس» میگویند.
گتر، شلوار و کاپشن این لایه از پوشاک واجب برنامه های زمستانی، حتی یک روزه است. شلوار و کاپشن این لایه در انواع یک لایه، دو لایه و سه لایه تولید می شود که بسته به نوع برنامه و سایر پوشاک لایه اول و دوم انتخاب میشود.
لایه بیرونی خود با دو دسته بندی جداگانه معرفی میشود :
یکی لایه نرم ( Soft shell ) و یکی لایه سخت ( Hard shell ).
لایه نرم، پوشاکی از جنس پشم مصنوعی اما بسیار مقاوم در برابر باد و رطوبت است و در مقابل لایه سخت پوشاکی از جنس نوعی پلاستیک است، که به پارچه چسبانده یا اصطلاحاٌ لمینیت شده، که قابلیت تنفس بالایی دارد و صددرصد ضدباد و آب است.
لایه نرم خاصیت گرمایی بالایی دارد و میتواند کار لایه میانی را هم انجام دهد.
یعنی میتوانید لایه میانی را حذف کنید و با دولایه، یعنی لایه اول و بر روی آن لایه نرم بیرونی، یک برنامه در هوای سرد انجام دهید و از سبکی، گرمی و تنفس بالای پوشاک خود لذت ببرید.
اما این پوشاک ضد آب و باد نیست بلکه صرفاً در برابر باد و آب مقاوم است، یعنی اینکه به راحتی خیس نمیشود و آب جذب نمیکند.
درصد بالایی از نفوذ باد نیز جلوگیری میکند، پس فقط برای هوایی بدون بارندگی یا بارش خفیف مناسب هستند .
لکن برای شرایط بسیار سخت به لحاظ بارندگی یا فعالیت طولانی در بارش مناسب نیست.
.
پوشاک مناسب فعالیت های نصف روزه در تابستان :
.
برای یک فعالیت نیمروزی در فصل تابستان ما یک سیستم دو لایه را پیشنهاد می کنیم؛
تا زمانی که هوا گرم است و خیلی از شهر و امکانات شهری دور نشده اید، نیازی به حمل لباس های بسیار گرم نیست.
اما توجه داشته باشید که امکان وزش باد یا حتی بادهای شدید، در روزهای گرم تابستان هم وجود دارد.
بنابراین استفاده از یک بلوز آستین بلند از جنس پشم یا الیاف مصنوعی به عنوان لایه اول به همراه یک بادگیر سبک و کم حجم، کافی و مناسب است.
.
پوشاک مناسب فعالیت های یک یا چند روزه در تابستان :
.
ممکن است شرایط آب و هوا شما را یک فعالیت یک یا چند روزه در کوهستان و طبیعت، با پیشامدهای غیرقابل پیشبینی و متغیر از قبیل باد، طوفان، رعد و برق و کاهش دما در ارتفاع غافلگیر کند.
بدون تجهیزات کافی مواجهه با چنین شرایطی نه تنها ناخوشایند است، بلکه خطرناک هم هست.
بنابراین بهتر است قدری محتاط تر عمل کنیم و برای هر شرایطی آماده باشیم.
پیشنهاد ما استفاده از یک سیستم سه لایه است :
لایه اول همانند فعالیت نیمروزی میتواند یک بلوز آستین بلند یقه زیپ دار از پشم مرینوس یا الیاف مصنوعی باشد.
بعلاوه یک لایه میانی نسبتاً گرم با وزن مناسب که با یک بالاپوش سبک ضد باد و آب کامل میشود. ب
رای اطمینان بهتر است یک کلاه گرم هم همراه داشته باشید.
.
پوشاک مناسب فعالیت های زمستانی :
.
برای هوای سردتر و فعالیت های که با رطوبت بیشتری سرو کار داریم، مثل یخ نوردی یا اسکی یا کوهنوردی حرفه ای، یک سیستم چهار لایه بهترین عملکرد را دارد.
به شما این امکان را می دهد تا هنگام فعالیت زیاد در روز خنک و هنگام توقف در هوای سرد گرم بمانید.
لایه ها را می توان متناسب با شرایط کم یا زیاد کرد.
یک لایه اول از الیاف مصنوعی یا پشم مرینوس به علاوه یک لایه میانی با وزن کم یا متوسط از پشم.
البته در سیستم چهار لایه لازم نیست، تا لایه میانی به گرمی سیستم سه لایه باشد، چراکه شما از یک لایه جداگانه برای عایق گرمائی استفاده می کنید.
اندازه لایه عایق گرمائی باید به گونه ای باشد که بتوان آن را روی لایه های زیرین پوشید، که معمولاً از جنس پر یا الیاف مصنوعی است.
گرچه الیاف مصنوعی سنگین تر و حجیم تر هستند ولی در فعالیت های که امکان خیس شدن وجود داشته باشد، تحمل وزن و حجم الیاف مصنوعی منطقی تر به نظر می رسد، چراکه پر در حالت خیس هیچ کاربردی نخواهد داشت.
لایه آخر یک لایه سخت است که با انتخاب جنسهای گورتکس یا مشابه آن شما را در برابر عوامل خارجی محافظت میکند.
.
انتخاب جنس لباس کوهنوردی :
.
لباس های مناسب فعالیت های هوای آزاد از الیاف مختلفی ساخته می شوند که هر کدام آﻧﻬا دارای مزایا و اشکالات خاص خود هستند.
.
1- الیـاف طبیـعی
در گذشته تنها پوشاک موجود کوهنوردی، لباس های با الیاف طبیعی بودند.
پنبه، پشم و پر از مهمترین این الیاف هستند. هر چند این الیاف خوب کار می کنند، اما اغلب مستعد جذب آب به خود هستند که در بسیاری از موارد یک امتیاز منفی است.
.
پنبه
پنبه یا کتان در صورت خشک بودن مناسب و راحت است، اما در صورت خیس شدن خاصیت عایق بودن خود را از دست میدهد و معمولاً برای خشک شدن به زمانی طولانی احتیاج دارد.
به دلیل این خواص، اتکا به لباس کتان یا پنبه ای برای گرم شدن یا گرم ماندن کار خطرناکی است.
در بسیاری از تراژدی های سرمازدگی، کتان نقش اصلی را بازی میکند.
اما، در هوای گرم لباس پنبه ای عامل تهویه و خنک شدن خوبی است و میتواند محافظ خوبی در مقابل خورشید باشد.
در روزهای گرم پیراهن خیس به تن کنید تا بخار آب آن باعث خنکی شما بشود.
.
پشم
نسبت به پنبه رطوبت کمتری به خود جذب میکند و آب کمتری در خود نگه میدارد، بنابراین برای خشک شدن هم به زمان کمتری احتیاج دارد.
زمانی که پشم خیس میشود، الیاف آن مانند پنبه به هم نمیچسبند و از این رو کماکان مقداری هوای مرده بین الیاف آن باقی میماند و هم چنان میتواند لایه عایق مناسبی باشد.
این خاصیت عدم چسبندگی الیاف پشم در هنگام خیس شدن باعث میشود تا ماده اولیه خوبی برای جوراب باشد.
اشکال اساسی پشم در وزن سنگین و حجم آن است. لباس های پشمی به شیوه های مختلفی تولید می شوند.
هر چه مرحله تولید آن کوتاهتر باشد ( یعنی به پشم خام نزدیکتر باشد ) عایق بهتری در مقابل آب خواهد بود.
پشم باعث تحریک خارش میشود، اما بعضی از انواع آن ( مثل مرینوس ) در تماس با پوست خیلی نرم و راحت هستند.
همچنین پشم قابلیت جذب رطوبت بیشتری نسبت به الیاف مصنوعی دارد.
بعلاوه الیاف پشم در تماس با حرارت مانند الیاف مصنوعی ذوب نمیشوند و لباس پشمی در تماس با سطوح لغزنده مثل برف، اصطکاک بیشتری تولید میکند که نکته مثبتی در هنگام ترمز کردن بر روی سطوح شیبدار است.
.
پر
پر غاز با کیفیت، گرمترین ماده عایق و گرمایی با وزن کم است.
این ماده همچنین قابلیت فشرده شدن زیادی دارد و هر چقدر هم که کوچک و فشرده شود، بعد از بازکردن، خیلی سریع هوا را در بین خود ذخیره میکند و از اینرو بسیار گرم است.
این خواص باعث محبوبیت پر برای تولید کت و انواع کیسه خواب شده است.
پر غاز خوب گران است، ولی دوام بیشتری نسبت به بسیاری مواد عایق دیگر دارد.
متأسفانه پر به محض اینکه خیس شود، همه خواص خود را از دست می دهد و خشک کردن آن در شرایط رطوبتی تقریباً غیرممکن است. پر را باید از رطوبت و نم حفظ کرد.
.
2- الیاف مصنوعی :
امروزه الیاف مصنوعی به صورت گستردهای جایگزین الیاف طبیعی در لباس های کوهنوردی شده اند.
خیلی از این الیاف ها دارای خاصیت هیدروفوبیک ( hydrophobic ) ( یعنی تمایل به جذب آب کمتر ) هستند.
لباس های ساخته شده از الیاف مصنوعی هم مقداری رطوبت به خود جذب می کنند، اما این رطوبت بین رشته ها و الیاف ها جای میگیرد، نه درون آﻧﻬا!
وقتی این گونه لباسها خیس شوند، می توان آﻧﻬا را چلاند، بقیه آب خیلی سریع تبخیر خواهد شد.
.
پولیستر و پولی پروپیلن
این الیاف در جذب عرق بدن به شکل فتیله ای عمل میکند و چون آب را به خود جذب نمیکنند، برای لایه مجاور پوست مناسب اند.
لباس های زیر از جنس پولی پروپیلن خوب عمل میکنند، ولی تا حدی خارش آور هستند و پس از گذشت مدتی از پوشیده شدن آﻧﻬا، بوی نامطبوعی ایجاد میکنند.
از اینرو پولیستر تا حد زیادی جایگزین لباس های زیر از جنس پولی پروپیلن شده است.
الیاف پولیستر در تماس با پوست، هم احساس نرمی ایجاد میکنند و هم بوی نامطبوع کمتری تولید میکنند.
بعلاوه زمانی پولیستر و پولی پروپیلن که در مجاورت پوست استفاده می شوند، می توانند به عنوان عایق خوب هم عمل کنند.
لباس زیر های بلندی با وزن بیشتر در این مورد وجود دارند.
همچنین ژاکت و شلوارهایی از الیاف بافته شده به شکل لباس های کلفت و یا لباس های گشاد و راحت پولیستر وجود دارند.
این لباس ها هر چند سبک هستند ولی مقاومت آﻧﻬا در مقابل باد کم است و بعضی از آﻧﻬا هم حجیم هستند.
.
نایلون
این الیاف مصنوعی در اشکال زیادی تولید میشود و از اینرو به عنوان یک الیاف چند منظوره در دنیا مطرح است.
در فعالیتهای کوهنوردی و فضای آزاد، الیاف نایلونی عمدتاً در لباس های لایه بیرونی استفاده می شوند.
انواع مختلف نایلون دارای خصوصیات متفاوتی هستند؛ بعضی از آﻧﻬا در مقابل باد خوب مقاوم هستند، بعضی دیگر لیز و نرم هستند.
اما همه آﻧﻬا به داشتن قدرت و دوام معروف هستند.
یک نقص در رابطه با نایلون اینست که ( اگر خوب عمل نیاورده شده باشد ) آب را به خود جذب میکنند و خشکشدن آﻧﻬا هم به آهستگی صورت میگیرد.
زمانی که دو یا چند الیاف با هم مخلوط میشوند، خواص ﻧﻬایی الیاف ترکیب شده، مابین خواص الیافی که به عنوان مواد اولیه مصرف شده اند، قرار دارد.
.
الیاف ضد آب
کاپشن شلوارهای ضدآب معمولاً از جنس نایلون و یا مواد ترکیبی نایلونی هستند.
البته نایلون به تنهایی ضد آب نیست، از این رو لباس های ضدآب این گروه خاصیت واترپروفی خود را از سایر الیاف و یا دیگر شیوه های تولید و عمل آوردن الیاف مصنوعی بدست می آورند.
.
الیاف ضد آب– غیرتنفسی
آسانترین روش این است که لباس ها را با یک لایه پولی اورتین بپوشانند.
این یک لایه غیرتنفسی سبک و نسبتاً ارزان است ولی در مقابل سایندگی و کپک زدگی چندان مقاوم نیست.
هر چند چنین لایه ای مانع نفوذ و ورود باران از خارج میشود، اما در مقابل سد راه عرق و بخار متصاعد از بدن هم هست.
اگر در حال فعالیت سخت باشید، بدن عرق و بخار تولید میکند که باعث خیس شدن لایه عایق می شود.
چنانچه لیوان چای گرم در ظرف یک بار مصرف داشته داشته باشیم و روی ان یک درپوش پلاستیکی بگذاریم، بخار چای باعث تعرق درپوش از درون میشود.
بدن شما به نوعی مانند چای گرم است. اگر عرق بدن راهی برای خروج از لایه رویی نداشته باشد، شما خیس خواهید شد.
.
الیاف ضدآب- تنفسی
این الیاف جهت کاهش مشکل حبس شدن رطوبت در بیرون و داخل طراحی شده است.
در هر سانتیمتر این لایه نایلونی میلیاردها سوراخ ریز تعبیه شده است.
مولکول های بخار آب حاصل از تعرق بسیار کوچکتر از خود آب هستند و از این سوراخ ها به بیرون رانده میشوند.
حفره های روی این لایه برای عبور آب به شکل بخار به اندازه کافی بزرگ هستند، ولی جهت ردشدن آب به شکل مایع و یا باران بسیار کوچک هستند.
بنابراین لایه ذکر شده در عین حال که ضدآب باقی میماند، تنفس هم میکند.
بدون هیچ تعجبی، لایه هایی این چنینی بسیار گرانتر از لایه های پوششی معمولی هستند.
مانند بسیاری از تجهیزات کوهنوردی، لایه های پوششی ضدآب- تنفسی هم در مارکهای مختلف تولید و عرضه می شوند.
از این رو در اغلب موارد باید با فروشنده جهت کسب اطلاعات مشورت کرد.
.
الیاف چسباندنی ضدآب- تنفسی ممبرانی
این ممبران ها که معروفترین آﻧﻬا گورتکس است، مانند لایه پوششی ضدآب- تنفسی سوراخ های میکروسکوپی ریزی در سطح لباس هستند.
ممبران ها براساس همان تئوری که در مورد لایه پوششی ضدآب- تنفسی بیان شد عمل می کنند.
اما در اینجا این لایه پوششی به صورت جداگانه بر روی نایلون تولید میشود.
لباس هایی که با استفاده از لایه های این چنینی درست میشوند، از لباسهای دارای لایه پوششی ضدآب-تنفسی گرانتر هستند.
اگر در نگهداری آﻧﻬا دقت شود، هر دو نوع این لباس ها میتوانند مدت زیادی دوام بیاورند.
هر چند الیاف ضدآب- تنفسی، تکامل یافته تر از لایه های قدیمی نایلون هستند، اما چیز کامل و ایده آلی نیستند.
اگر فعالیت زیاد و سختی داشته باشید، بدن شما عرق زیادی تولید میکند و لایه خارجی لباس از درون خیس می شود.
از انجا که بخار عرق تبدیل به مایع شده است، بنابراین مواجه با همان مسئله قدیمی خواهید بود.
رفع آب در سطح خارجی هم میتواند تولید مشکل کند.
اگر آب باران آنقدر نباشد که آب روی لباس حرکت کند و به پائین بلغزد، بنابراین سطحی خارجی لباس را می پوشاند و سوراخ ها را کیپ می کند و به مقدار زیادی جلوی تنفس کردن لباس را می گیرد.
اغلب لباسهای ضد آب- تنفسی در قسمت ضدآب خود خوب عمل می کنند، اما طرح های مختلف آﻧﻬا بر روی تهویه آنان تأثیر می گذارد.
این مسئله می تواند در رابطه با تکنیک ساختمان آﻧﻬا و چیزهایی مثل زیپ ها، زیربغل ها و شکل آن در قسمت بالاتنه باشد.
قدرت تنفسی اضافه معمولاً با بالارفتن قیمت هم همراه است.
.
انواع لباس کوهنوردی
.
در هوای سرد ، لباس های زیادی مورد احتیاج است. لباس های نیم تنه بالایی عموماً شامل زیرپوش های بلند، پیراهن های پشمی یا الیاف مصنوعی، جلیقه از جنس پولار، کت پر و یا لباسهای انباشته شده از الیاف مصنوعی است؛
برای نیم تنه پائینی میتوانید از زیرشلوار گرم بلند یا شلوار پشمی، الیاف ترکیبی، استرچ، نایلون بافته شده یا پولار استفاده کرد.
در شرایط آب و هوایی سرد می توان از لباسهای عایق و گرمایی سرتاسری (مثل لباس های اسکی) استفاده کرد.
.
1- زیرپیراهن و عرق گیر کوهنوردی
.
حفاظت در مقابل سرما را میتوان از زیرپوش بلند در لایه مجاور پوست شروع کرد.
الیاف « فتیله ای » پولی پروپیلن و پولیستر در این رابطه بسیار محبوب هستند.
بعضی از کوهنوردان هم پشم را ترجیح میدهند. این لباسها باید به اندازه کافی بلند باشند تا بتوان آﻧﻬا را درون شلوار زد و یا روی شلوار انداخت.
فاصله بین شلوار و لباسهای لایه بالایی باعث فرار گرمای با ارزش بدن میشود.
زیرپوش های بلند تیره در زیر نور آفتاب حرارت زیادی به خود میگیرند و سریعتر خشک میشوند.
لباس های با رنگ روشن برای روزهای گرم مناسب هستند و بلندی آﻧﻬا باعث حفظ پوست بدن از آفتاب و یا حشرات می شود.
.
2- پیراهن کوهنوردی
.
در کوهستان از پیراهن با یقه سفت و زبر استفاده نکنید؛ در تابستان از پیراهن ترکیب نخ و الیاف و در زمستان از نوع کرکی، پشمی یا الیاف استفاده نمائید.
پیراهن کوهنوردی معمولاً دارای جیب های بیشتری است و هرگز آستین کوتاه نمیباشد، چراکه پیراهن آستین بلند در کوهستان، بخصوص در معابر سنگی از آسیب و خراشیدگی دست و بازو جلوگیری کرده و پوست بدن را محافظت مینماید.
در زمستان میتوان از بلوز یقه اسکی استفاده نمود، که نوع پشمی آن مطلوبتر است و علاوه بر نگهداشتن حرارت در بدن عایق سرما بوده و بدن بخوبی تنفس مینماید.
عرق گیرهای نخی و لباسهای جین خود را در خانه بگذارید و در کوهستانهای سرد از آنها استفاده نکنید.
.
2- کت گرم کوهنوردی
.
کت گرم کوهنوردی Climbing-Clothes از تجهیزات ضروری برای کوهنوردی است، معمولاً دارای کلاه است که تمام سر و گردن را میپوشاند، البته نوع بدون کلاه ان هم موجود میباشد.
معمولاً از جنس های الیاف پولیستر، پرقو یا پولار دوخته میشود، نوع پر آن در بازار گران قیمت تر می باشد و بدن کوهنوردان را به خوبی گرم نگاه می دارد.
سعی کنید در موقع انتخاب کمی گشادتر از کت معمولی باشد، تا بتوانید آن را روی همه لباسها بپوشید.
.
3- بادگیر
.
اندازه بادگیر باید به حدی باشد که بتوان سایر لایه ها را هم در زیر آن به تن داشت، بدون اینکه حالت فشردگی پیش بیاید و یا مانع حرکات و انعطاف بدن شود.
بادگیر کوهنوردی Climbing-Clothes باید دارای کلاه با یک نقاب، در قسمت گردن دارای ریسمان های کشیدنی برای کوچکتر کردن باشد، تا باران صورت و گردن را خیس نکند.
کلاه بادگیر باید آنقدر بزرگ باشد که بتوان یک کلاه ایمنی در زیر آن بر سر گذاشت، ولی در عین حال بزرگی ان باعث محدود شدن دید (مخصوصاً در جوانب) نشود.
دارای قابلیت بازشدن و تنظیم کردن در قسمت جلو، کمر، زیربغل، جوانب و سرآستین ها باشد تا بتوان تهویه در لباس بوجود آورد و یا انرا محکم بست.
دندانه های زیپ ها بزرگ و مقاوم باشند و روی زیپ دارای زبانه باشد، تا آنرا از خیس شدن حفظ کند، ولی اجازه تهویه لباس را بدهد.
بعضی از زیپ ها از جنس ضدآب هستند. درزها و دوخت های ان خوب ضدآب و عایق و محکم باشند.
دسترسی به داخل جیب ها با دستکش و در حالیکه کوله را به پشت دارید، آسان باشد.
جیب ها باید دارای درپوش مناسب برای محافظت از باران باشند.
قد آن به اندازه کافی بلند باشد و تا زیر قسمت کمر شلوار را بپوشاند و در این قسمت دارای یک بند کشیدنی باشد تا قسمت پایین تنه را کیپ کند.
آستین ها قسمت مچ را کاملاً بپوشانند. چسبانک، قزن قفلی و گیره های مخصوصی قسمت مچ را کاملاً کیپ نگه دارند.
.
4- کاپشن بارانی
کاپشن بارانی کوهنوردی Climbing-Clothes در مدل های مختلفی تولید میشود. نوع استاندارد آن دارای زیپی کامل در جلو است که تهویه آن آسانتر است.
بسیاری از کوهنوردان که خواستار وزن و حجم کمتر و مقاومت بیشتر در مقابل باد هستند، انوراک (ژاکت های بدون زیپ سراسری جلو) را ترجیح میدهند.
هر نوع بارانی که تصمیم گرفتید بخرید، قابلیت تنفسی بودن الیاف آن را بررسی کنید.
.
5- گرم کن زیرشلواری
.
در ارتفاعات بالا بهتر است زیرشلواری نرم پشمی اختیار نمود.
در کوهنوردی بلندمدت در ارتفاعات برای حفظ و گرم ماندن عضلات پا، استفاده از گرمکن اجتناب ناپذیر است.
.
6- شلوار کوهنوردی
.
تجربه ثابت کرده است که وجود شلوار کوهنوردی در مسیرهای سنگی و فنی کوهستان اجتناب ناپذیر است.
یکی از خصوصیات این شلوار این است که قسمت شکم و تهیگاه و کلیه های کوهنورد را جمع و جور نگه میدارد و با بستن بند پائین شلوار، اجازه فعالیت بیشتری به عضلات پا داده می شود.
پاچه آن مانند شلوارهای شهری دست و پاگیر نبوده و به سنگ و کلوخ کوهستان گیر نمیکند و در ﻧﻬایت بدن براحتی در آن تنفس میکند.
شلوار گرم کوهنوردی، از نوع الیاف پولیستر، پلار و پرقو دوخته میشود که بسیار گرم و راحت است، موارد استفاده آن در ارتفاعات بالا و مناطق سردسیر و برنامه های زمستانی است.
از هر طرف دارای زیپ است تا پوشیدن آن براحتی انجام شود.
جنس پارچه آﻧﻬا باید از الیاف بهم فشرده درست شده باشد، تا در مقابل باد و سائیدگی مقاوم باشند، پشم و ترکیب پشم و موادمصنوعی در این زمینه خوب عمل می کند.
شلوار های پولار هر چند وزن کمتری دارند، ولی در مقابل سائیدگی و باد مقاوم نیستند.
سعی کنید شلوارهایی انتخاب کنید که در قسمت نشیمن گاه و زانوها دارای لایه های اضافی باشد و دارای زیپ هایی باشد تا حتی زمانی که کرامپون یا اسکی به پادارید بتوانید آﻧﻬا رابه تن کنید.
.
شلوار بارانی، باید دارای زیپ سراسری باشند تا در حالی که کرامپون، کفش یا اسکی به پا دارید، بتوانید آﻧﻬا را از تن در بیاورید و یا به تن کنید.
از انجایی که شلوارهای بارانی در مقایسه با کاپشن بارانی کمتر پوشیده می شوند ( چرا که بیشتر مواقع گترها کافی هستند ) و این شلوارها در عبور از مناطق دارای درختچه و گیاه و یا سْرخوردن روی برف از بین می روند، بنابراین خرید شلوار بارانی از جنس غیرقابل تنفسی، باعث صرفه جویی در پول شما می شود.
بعضی از کوهنوردان ( مخصوصاً در هوای سرد ) از شلوارهای ضد آب – تنفسی دارای بندهای روی شانه، به عنوان قسمت پائینی لایه بیرونی استفاده می کنند.
بعضی از این شلوار ها دارای لایه عایق گرمایی هستند که مناسب استفاده در برنامه های خیلی سرد است.
این شلوارها به طور قابل ملاحظهای گرمتر از شلوار بارانی هستند، چرا که قسمت بیشتری از بالاتنه را میپوشاند و از ورود برف در قسمت کمر جلوگیری می کند.
.
7- شلوارک کوهنوردی
.
بعضی از کوهنوردان شلوارک های کوتاه کوهنوردی Climbing-Clothes تا زانو و بالای گتر را ترجیح میدهند.
تا هم راحتی عمل داشته باشند و هم تهویه صورت بگیرد و از خیس شدن پاچه های شلوار بر اثر درگیری با برف و آب جلوگیری کنند.
.
8- کلاه کوهنوردی
.
یک ضرب المثل قدیمی میگوید: “اگر پاهایتان سرد است، یک کلاه به سرخود بگذارید.”
بدون کلاه، سرانسان مانند یک رادیاتور عمل میکند که نصف گرمای بدن از آن خارج میشود.
زمانی که بدن سرد می شود، سیستم داخلی بدن انتقال خون به دستها و پاها را کاهش میدهد و آن را برای گرم نگهداشتن نقاط حساس و مهم (از جمله سر) حفظ میکند.
زمانی که کلاه بر سر خود میگذارید، این اثر بر عکس می شود.
کوهنوردان معمولاً چند نوع کلاه مختلف با خود دارند. همراه داشتن چند کلاه باعث میشود که بتوان سریع خود را با تغییرات حرارت تطبیق داد.
جهت جلوگیری از بدشانسی و برده شدن کلاه توسط باد، به قعر دره ها سعی کنید که آن را با ریسمانی به لباس خود گره بزنید و یا بدوزید.
کلاه های عایق و گرم معمولاً از جنس پشم، پولی پروپیلن و یا پولار هستند.
کلاه های توفان که تمام گردن و سر را میپوشانند، دارای کارکردهای چند جانبه هستند و میتوان در سرمای زیاد آﻧﻬا را به شکل کامل استفاده کرد و زمانی که هوا گرمتر میشود با تا کردن و بالا زدن ان، تهویه بهتری برای قسمت یقه و گردن ایجاد کرد.
سعی کنید که دو کلاه با خودتان داشته باشید. یک کلاه اضافی مانند یک زیرپوش اضافی، حرارت بیشتری تولید میکند و وزن آن هم زیاد نیست.
جنس بعضی از کلاه های ضد باران از پارچه ضد آب- تنفسی است که باعث تهویه بیشتر میشود.
کلاه های آفتابگیر مدور با لبه های عریض باعث ایجاد سایه روی گردن و گوش ها میشوند و بین صعودکنندگان محبوبیت زیادی دارند.
یک کلاه نقابدار دارای بند هم میتواند برای این منظور به کار رود که نقاب آن باعث ایجاد سایه روی چشم ها می شود و شیشه های عینک را از برف و باران محافظت می کند.
بنابراین استفاده از کلاه در کوهنوردی Climbing-Clothes چه در تابستان و چه در زمستان لازم است.
.
9- دستکش کوهنوردی
.
شاید انگشتان سختترین قسمت بدن برای گرمکردن باشند، چرا که در شرایط سخت و سرد، خون آﻧﻬا به قسمتهای دیگر بدن ارسال میشود.
متأسفانه این تغییر مسیر جریان خون باعث اختلال در کارهایی که انجام آﻧﻬا از طریق انگشتان صورت میگیرند، مثل کشیدن زیپ یا گره زدن میشود.
به نوبه خود میتواند باعث کندی حرکت گروه در هنگامی که احتیاج به سرعت بیشتر برای پیداکردن پناهگاه دارند، بشود.
برای پیداکردن دستکش یا دستکش دوانگشتی مناسب برای خود، باید تجربه بدست آورد و بهترین آﻧﻬا را انتخاب کرد.
برای تصمیم گرفتن در این مورد باید توافقی از ضریب های گرمایی و خوش دستی دستکش را به حساب آورد.
بطور کلی حجیم بودن دستکش به معنی گرم بودن آن و کاهش خوش دستی است.
هرچقدر صعود فنی تر می شود، مسئله سازگاری این دو ضریب هم برجسته می شود.
سیستم پوشیدن لایه ای را در مورد دستکش هم می توان بکار برد.
اولین لایه میتواند یک دستکش پنج انگشتی باشد و برای لایه اضافی از یک دستکش دو انگشتی استفاده کرد.
دستکش های دو انگشتی گرمتر از دستکش های معمولی هستند، چرا که انگشتان در آﻧﻬا کنار هم قرار میگیرند و یکدیگر را گرم میکنند.
دستکش هم مانند لباسرهای گرمایی، باید از الیافی ساخته شده باشد که در صورت خیس شدن، خاصیت گرمایی خود را حفظ کنند.
دستکش های مناسب معمولاً از جنس الیاف مصنوعی، پشم+الیاف مصنوعی و یا پشم هستند.
روکش دستکش های شما باید انقدر بلند باشد که بتواند ١٠ تا ١۵ سانتیمتر از آستین بادگیر و یا کاپشن شما را بپوشاند و برای بسته شدن به دوردست دارای بندهای چسبی باشد.
به دستکش یا روکش دستکش خود ریسمان ایمنی بدوزید و آن را به لباس خود وصل کنید.
با این کار هنگام صعود از صخره ها و یا زمانی که باید دستکش های خود را در بیاورید، ترسی از پائین افتادن آﻧﻬا نخواهید داشت.
در مدتی که در کمپ هستید، استفاده از دستکش های استرچ و یا دستکش هایی که در قسمت نوک انگشتان سوراخ هستند، کارکردن دست ها آسانتر میکنند و احتیاج به درآوردن کامل آﻧﻬا در حین کار نیست.
توجه داشته باشید که اکثر الیاف مصنوعی بر اثر حرارت دیدن ذوب میشوند.
زمانی که در هوای سرد سنگنوردی می کنید و تمایل به پوشاندن سرانگشتان خود ندارید و می خواهید که انگشتان شما سنگها را لمس کنند، یک دستکش بدون نوک انگشتان می تواند مناسب کار شما باشد.
بعضی از کوهنوردان هم چند جفت دستکش استرچ با خود دارند و هر زمان که دستکش آﻧﻬا خیس شد با جفتی دیگر عوض میکنند.
با این دستکش ها میتوان طناب را بهتر چسبید و در صورت ترمز کردن با طناب به هنگام سقوط، باعث داغ شدن طناب و سوختن آن نمیشوند.
در صورت خیس شدن قابلیت گرمایی ندارند و خشک شدن آﻧﻬا هم به آهستگی صورت میگیرد.
.
10- جوراب کوهنوردی
.
جوراب باعث بوجود آمدن یک لایه در زیر پا میشود و پا را گرم میکند و از اصطکاک بین پا و کفش جلوگیری میکند.
جوراب های نخی به سرعت خیس و از آب اشباع میشوند و به پا میچسبند و پوست پا را نازک میکنند و باعث بروز تاول میشوند.
اگر کفش هایتان قابلیت تنفس کردن و بیرون دادن بخار و عرق پا را ندارند، تا زمانی که کفش ها را در نیاورده باشید، عرق پا در کفش ها جمع میشود.
جوراب های از جنس الیاف مصنوعی (مثل پولیستر، نایلون و آکریل) سریعتر از جوراب های پشمی خشک میشوند.
خیلی از کوهنوردان دو جفت جوراب Climbing-Clothes روی هم میپوشند.
جوراب مجاور پا یک جوراب نازک نخی است که عرق را از پا دور میکند و به نوعی در جریان کار خشک باقی می ماند.
جوراب دوم کلفت و ضخیمتر انتخاب میشود تا بتواند رطوبت عرق پا را از جوراب دیگر جذب کند و تشکیل لایه ای در زیر پا بدهد.
بعضی هم یک جفت جوراب نیمه کلفت یا کاملاً کلفت از جنس پشم یا مواد مصنوعی را ترجیح میدهند.
البته استثنا های زیادی وجود دارد. یک سنگ نورد دوست دارد که کفشها با انعطاف کامل به پای او چسبیده باشند.
از این رو اصلاً جوراب به پا نمیکند و شاید یک جوراب نازک به پا کند.
یک کوهنورد در روزهای گرم ممکن است فقط یک جفت جوراب به پا کند، در صورتی که یک کوهنورد دیگر شاید در زمستان، سه جفت جوراب در یک کفش کاملاً بزرگ به پا کند.
هر شیوه ای که به کار میگیرید، سعی کنید طوری جوراب بپوشید که بتوانید پاهای خود را در کفش تکان بدهید.
اگر جوراب اضافی باعث محدودیت گردش خون شود، گرمای اضافی تولید نمیکند.
قبل از اینکه جوراب خود را به پاکنید، نقاطی که در انجا خطر تاول زدگی وجود دارد، مثل پشت پاها، را با چسب زخم بپوشانید.
این کار بخصوص هنگامی که کفش نو خریده اید و هنوز جا باز نکرده و همچنین در آغاز فعالیت های کوهنوردی که پاهای شما هنوز قوی نشدهاند، بسیار مؤثر است.
حنا گرفتن نیز باعث کلفت شدن پوست پا میشود و از نظر بهداشتی و مقاومت پا در برابر سرما زدگی خوب و موثر است.
جوراب های ضدآب- تنفسی گورتکس در شرایط خیس میتوانند خیلی راحت باشند.
اگر این جورابها را روی یک جوراب معمولی بپوشید، جورابها گورتکس مانند کفشهای با لایه گورتکس عمل می کنند، با این تفاوت که ساق آﻧﻬا بلندتر و نرمتر خواهد بود.
.
11- گتر
.
در طول فعالیتهای روزانه آب برف، شن و ماسه میتواند از بالای کفش وارد آن شوند. گتر میتواند حدفاصل بین کفش و شلوار را بپوشاند و اجازه ورود چیزی به درون کفش ندهد.
کوهنوردان Climbing-Clothes در زمستان و تابستان گتر را همراه خود دارند، چرا که باران، شبنم گل و برف در تمام طول سال باعث خیس شدن شلوار جوراب و کفش میشوند.
پاهای نمناک، انگشتان سرد، شلوار پاره یا حتی یک سوراخ کوچک در شلوار شما میتواند فاجعه به بار آورد.
برای اجتناب از سرمازدگی پاها، انتخاب درست گتر اهمیت بسزایی دارد. متداولترین کاربرد گتر جلوگیری از خیس شدن پاها و کفش ها است.
گتر باید مانع ورود آب و برف آبکی به درون کفش شود. در واقع گتر باید خشکی پا در طول برنامه صعود را تضمین کند.
گتر باید گرم هم باشد. پاهای سرد لذت صعود را از بین میبرد و در موارد بیشماری منجر به سرمازدگی میشود.
گتر باید ضدآب هم باشد. یک پای خشک از یک پای خیس گرمتر است. لایه اضافی گتر به نگهداری گرمای بدن کمک میکند و خطر سرد شدن پاها را تا حد زیادی کاهش میدهد.
اگر پاها خیس شوند، خون از حد معمول سردتر خواهد شد و انگشتان را گرم نمیکند.
همچنین گتر باید لباسها را از فرسایش محافظت کند.
تجارب بسیاری داریم که سخمه کرامپون به یک شلوار کوه خوب گیر کرده و آن را پاره کرده است.
گتری که محکم و خوب ساخته شده باشد، مقاوم است و پاره نمیشود و اگر پاره شود، بهای یک گتر بسیار کمتر از شلوار کوه یا یک روکش کفش است.
از طرفی تقریباً در هر صعود خراشی روی کفش ایجاد میشود که وجود گتر مانع از این پیشامد میشود.
در واقع ارزش گتر به اندازه کاهش قیمت کفش به علت خراشیدگی از رویه یک جفت کفش است.
گتر باید کاملاً به رویه کفش بچسبد و روی ان محکم شود و گشاد نباشد تا برف بین رویه کفش و گتر جمع نشود.
در این صورت خطر گیر کردن سخمه کرامپون به گتر نیز کاهش مییابد.
کار گذاشتن کشباف در دور تا دور انتهای گتر که دور کفش قرار میگیرد، نیز این خطر را کم میکند.
افرادی که درشت قامت هستند، باید گترها را وارسی کنند که به اندازه کافی بلند باشند.
اگر از گتر زیپ دار استفاده میکنید، زیپ آن باید از جنس پلاستیکی باشد، زیپهای فلزی در دماهای پایین یخ میزنند.
.
آنیک بزرگترین فروشگاه اینترنتی انواع پوشاک کوهنوردی
.
فروشگاه اینترنتی لوازم ورزشی آنیک ، یک مرجع تخصصی در زمینه لوازم و تجهیزات ورزشی می باشد، که درآن انواع کفش های ورزشی، لباس های ورزشی و ملزومات و تجهیزات کلیه ورزشهای رایج دنیا به صورت آنلاین به فروش می رساند.
فروشگاه ورزشی آنلاین آنیک به منظور سهولت مشتریان خود در خرید انواع لوازم ورزشی، می کوشد تا محصولات بسیار با کیفیت از تمامی برندهای معروف و معتبر ورزشی جهان را در تمام زمینه های ورزشی در یک فضای قابل اعتماد مجازی گردآوری و ارائه نماید.
آنیک با هدف رسیدن به یک مرجع تخصصی در زمینه لوازم ورزشی در تلاش است تا با آگاهی دادن به مشتریان خود در جهت استفاده از کالا های ورزشی و همچنین بررسی و مقایسه انواع محصولات ورزشی به خواسته مطلوب خود دست یافته و از رقبای اصلی خود پیشی بگیرد.
همچنین آنیک ، جهت جلب رضایت مشتریان گرامی ، انواع لباس کوهنوردی Climbing-Clothes را همراه با گارانتی اصالت و کیفیت کالا و امکان برگشت و تعویض کالا، همراه با ارسال به درب منزل و ارائه تخفیف های ویژه ، در اختیار همگان قرار داده است